podam Wam notatki jakie mam z zajęć (Lublin) odnośnie karmienia przez sondę- może komuś się przyda:
KARMIENIE PRZEZ ZGŁĘBNIK ŻOŁĄDKOWY (SONDĘ DOŻOŁĄDKOWĄ)
Definicja- jest to podanie przez zgłębnik założony do żołądka roztworów odżywczych.
Rodzaj zabiegu: pielęgnacyjny, terapeutyczny.
Cel: dostarczenie pożywienia dostosowanego do indywidualnego zapotrzebowania chorego.
Wskazania:
1) zaburzenia neurologiczne i psychiatryczne uniemożliwiające karmienie doustne
2) urazy czaszkowo-mózgowe
3) choroby jamy ustnej, gardła i przełyku uniemożliwiające przyjmowanie pokarmu.
4) W trakcie chemo- i radioterapii
5) Oparzenia
6) Zespół krótkiego jelita
7) Przygotowanie do zabiegu operacyjnego.
8) W trakcie przechodzenia z całkowitego żywienia pozajelitowego do samodzielnego żywienia doustnego.
Przeciwwskazania:
1) brak czynności jelita (niewydolność, niedrożność porażenna, mechaniczna, ciężkie zapalenie)
2) brak dostępu do przewodu pokarmowego (ciężkie poparzenie, uraz wielonarządowy)
3) przetoki jelitowe wydzielające dużo treści
Zasady:
1) Odżywianie przez zgłębnik odbywa się na zlecenie lekarza.
2) Wykonanie toalety jamy ustnej przed karmieniem (zmniejsza odruch wymiotny, poprawia apetyt), dodatkowo u osób mogących połykać można podać prze i po gumę do żucia (zwiększa wydzielanie śliny i enzymów trawiennych)
3) Przed karmieniem można oczyścić jamę nosową kwaczem namoczonym początkowo w wodzie, potem w płynnej parafinie.
4) Niepodawanie pokarmów o zmienionym wyglądzie- wytrącony osad, zmieniona barwa
5) Karmienie o stałych porach
6) Karmienie 5-7 x dziennie
7) Podawanie jednorazowo do 500 ml pokarmu do żołądka, 50-100 ml do jelita cienkiego.
8) Pokarm płyny o temperaturze 30-36C
9) Rejestrowanie ilości spożytych pokarmów
10) Po wprowadzeniu zgłębnika należy odczekać 2-5 min do podawania pokarmu.
11) Podawanie może odbywać się za pomocą strzykawki (20, 50, 100 ml- żeneta), lejka z szybkością 100 ml/ 5-10 min.
12) Obserwacja pacjenta karmionego (stanu ogólnego, świadomości)
13) Ograniczenie do minimum możliwości dostania się powietrza do żołądka – zamykanie światła zgłębnika – korek, kocher (wygląda jak długie nożyczki z zatrzaskiem)
14) Przepłukanie zgłębnika po posiłku wodą – 20-30 ml.
STRUKTURA CZYNNOŚCI
I. Czynności przygotowawcze:
A. Przygotowanie opiekuna:
1. Higieniczne mycie rąk
2. Ocena stanu pacjenta
B. Przygotowanie materiału, sprzętu, otoczenia:
1. Przygotowanie zestawu:
– serwetki jednorazowego użytku lub płócienne
- 1 szklanka wody do płukania
- strzykawka 50, 100 ml, ewentualnie lejek
- strzykawka 50, 100 ml do aspiracji treści żołądkowej lub stetoskop (słuchawki lekarskie)
- zacisk metalowy lub plastikowy, korek
- rękawiczki ochronne
- miska nerkowata
- gaziki, plaster
- cerata, ręcznik, ręcznik papierowy, podkład płócienny, gumowy
- stolik przyłóżkowy, parawan
2. Sprawdzenie w dokumentacji diety zleconej pacjentowi (ilości, temperatury posiłku
3. Jeśli pokarm pochodzi bezpośrednio z kuchni sprawdzenie go pod kątem konsystencji, temperatury.
4. Jeśli pokarm pochodzi z lodówki podgrzać go do temperatury zleconej lub typowej.
5. jeśli pokarm jest w postaci przemysłowej, np. w puszcze – postępować zgodnie z zaleceniami producenta.
6. Zapewnienie warunków intymności, postawić parawan.
C. Przygotowanie pacjenta:
1. informowanie pacjenta o sposobie podania posiłku, przebiegu karmienia.
2. Ułożenie w pozycji półwysokiej.
II. Czynności właściwe
1. Założenie rękawiczek
2. Zabezpieczenie bielizny pacjenta i pościelowej ręcznikiem (najlepiej papierowym) lub ceratą
3. Ułożenie pacjenta w pozycji półwysokiej, chory nieprzytomny- na prawym boku.
4. Zdjęcie zabezpieczenia końcówki zgłębnika (gazika) i otworzenie zacisku lub zatyczki
5. Ocena umiejscowienia końcówki zgłębnika poprzez:
a) zaaspirowanie treści żołądkowej
b) Wstrzyknięcie ok. 10 ml powietrza i wysłuchanie charakterystycznych szmerów
c) Włożenie końcówki zgłębnika do pojemnika z wodą i obserwacja ewentualnych pęcherzyków powietrza- będą świadczyć o ułożeniu sondy w drogach oddechowych
6. Zamknięcie zgłębnika zaciskiem lub zatyczką
7. Sprawdzenie temperatury pokarmu.
8. Napełnienie pokarmem strzykawki (może do tego celu być wykorzystany specjalny worek na statywie, butelka, lejek)- należy pamiętać o usunięciu powietrza w drenie
9. Otwarcie zgłębnika i rozpoczęcie podawania posiłku z określoną szybkością : za pomocą strzykawki: max 100ml/ 5-10 min, worka lub butli wiszących na statywie – 100 ml/10-15 min, a przy pomocy pompy odżywczej – 100 ml/godzinę
10. Po podaniu porcji pożywienia zamkniecie zgłębnika. Ponownie nabieramy, podajemy aż do podania zleconej ilości.
11. Przepłukanie zgłębnika wodą (ok. 20 ml).
12. Zamkniecie zacisku zgłębnika, osłonięcie końcówki gazikiem, który zabezpieczamy nitką, plastrem.
13. Przymocowanie sondy do ubrania lub twarzy (agrafka, plaster).
14. Pacjenta pozostawiamy w przyjętej pozycji jeszcze przez ½- 1 h.
III. Czynności końcowe:
A. Uporządkowanie materiału, sprzętu, otoczenia:
1. Zabezpieczenie pokarmu – jeśli zaplanowane jest dalsze jego podawanie
2. Uporządkowanie tacy, umycie kubka.
3. Strzykawki wyrzucamy do odpadów medycznych.
4. Zadbanie o estetykę sali, łóżka, przewietrzenie.
B. Postępowanie z pacjentem
1. Po odpoczynku wykonanie toalety jamy ustnej.
C. Czynności końcowe wykonane przez opiekuna:
4) Higieniczne mycie rąk
5) Odnotowanie ilości spożytego posiłku, płynów, ewentualne uwagi
6) Przekazanie ewentualnych spostrzeżeń pielęgniarce, lekarzowi.
