A ten ja jutro upiekę...
Strucla makowa
Tekst i foto: Ewa Kubicka Data publikacji: 15-12-2002
Mak był \"od zawsze\" używany jedynie do potraw świątecznych. Dzisiaj, choć możemy wyczyniać ciasta z makiem właściwie bez żadnych ograniczeń - powracamy do niego głównie zimą. Najchętniej w okresie świąt Bożego Narodzenia. Przy pieczeniu strucli makowej i ciast drożdżowych w ogóle postępowano z całą powagą i ostrożnością. Stosowano się do wielu nienaruszalnych prawideł. Część z nich jest absolutnie uzasadniona i ciągle w użyciu. Nadaje to pracom nieco obrzędowy charakter, do którego \"dopuszczeni\" są wyłącznie wtajemniczeni. Mężowie najchętniej uciekają z kuchni na \"śledzia\", opowiadając kolegom ucieszne historie o teściowych. Dzieci przyjmują z pełnym zrozumieniem \"obrzędy\' i chodzą na paluszkach, mówiąc szeptem. Do dzisiaj gospodyni oddycha z ulgą dopiero, gdy wyjmie delikatnie ciasto z piekarnika. Gdy okaże się, że wyrosło pięknie, ma zarumienioną apetycznie skórkę. A po przekrojeniu ukazuje piękne floresy. Jeśli się - nie daj Boże - nie udało, lepiej rzeczywiście wyjść na chwilę po papierosy, aż emocje opadną.
Porcje: 2 średnie makowce Koszt: 25 zł Trudność: średni Czas: 150 min. Kaloryczność: dużo
Składniki:
Ciasto:
- 4 żółtka,
- 15 dkg cukru,
- 3/4 szklanki mleka,
- szczypta soli,
- 50 dkg mąki,
- 1/3 laski wanilii,
- 10 dkg masła,
- 7 dkg cukru pudru,
- 1 łyżka oleju, lub 1 łyżka smalcu.
Rozczyn:
- 5 dkg drożdży,
- 1 łyżka mleka,
- 1 łyżka mąki,
- 1 łyżeczka cukru.
Masa makowa:
- 50 dkg maku,
- 25 dkg cukru,
- 5 dkg masła rozpuszczonego,
- zapach migdałowy (kilka kropel),
- 2 łyżki miodu,
- 2 ubite białka,
- 2 łyżki konfitur wiśniowych,
- migdały, orzechy, rodzynki, skórka pomarańczowa.
Lukier:
- sok z 1 cytryny,
- cukier puder ok. 10 dkg.
Jak przyrządzić?
1) Przygotowujemy rozczyn. Drożdże ucieramy z mąką i cukrem. Zalewamy ciepłym mlekiem. Odstawiamy w ciepłe i zaciszne miejsce. Musi się ładnie podnieść w ciągu ok. 20 min.
2) Ucieramy żółtka z cukrem i solą. Dodajemy wanilię.
3) Przesiewamy mąkę przez sito. Dodajemy do niej wyrośnięty rozczyn, utarte żółtka, lekko ciepłe mleko. Najpierw łyżką łączymy wszystkie składniki. Potem wyrabiamy ręką. Gdy stanie się jednolitą i spoistą masą dodajemy rozpuszczone masło i smalec. Wyrabiamy dalej, tak długo, aż przestanie być błyszczące. Zajmuje to ok. 20 min.
4) Przykryte ciasto stawiamy do wyrośnięcia. W tym czasie nie należy otwierać okien, ani robić gwałtownych przeciągów.
5) Gdy podwoi swoją objętość, dzielimy ciasto na 2 części.
6) Po kolei rozwałkowujemy każdy kawałek ciasta na prostokąt o długości przekraczającej dłuższy bok wąskiej blaszki o 2 cm. Smarujemy białkiem całą powierzchnię placka. Wykładamy połowę masy makowej i rozprowadzamy ją na całym placku zostawiając 2-centymetrowy czysty brzeg. Zwijamy ciasno całość. Brzegi zewnętrzne podwijamy na dół. Całość przenosimy do foremki wyłożonej papierem do pieczenia. Placek smarujemy rozkłóconym jajkiem.
7) Wkładamy do nagrzanego, ale nie gorącego pieca. Pieczemy przez 30-35 min. Przez pierwszych 20 min. nie wolno zaglądać do piekarnika, ani wykonywać w kuchni żadnych prac, które powodowałyby silne wstrząsy. Dopiero po tym czasie możemy delikatnie uchylić drzwiczki i sprawdzić stan ciasta. Jeśli rumieni się zbyt gwałtownie, można je przykryć z wierzchu papierem do pieczenia.
8) Po wyjęciu z piekarnika i przestygnięciu lukrujemy wierzch ciasta.
Masa makowa:
1) Mak sparzyć wrzątkiem i zostawić do namoczenia na kilka godzin.
2) Gdy ziarenka dają się rozetrzeć między palcami odcedzić starannie na sicie.
3) Mak zmielić trzykrotnie.
4) Dodać stopione masło, cukier, miód. Wymieszać porządnie. Dodać konfiturę wiśniową, zapach migdałowy i pokrojone bakalie. Dorzucić pianę z białek i delikatnie wymieszać. Konsystencja musi być niezbyt zwarta i lekko lepiąca. Smak bogaty i pełen zapachu.
Lukier:
1) Do kubka wciskamy przez sitko sok z cytryny. Wsypujemy cukier puder i ucieramy. Konsystencja musi być jak gęsta śmietana. Smarujemy cienką warstwą wierzch ciasta za pomocą szerokiego noża. Po chwili lukier stanie się sztywną skorupką.
