MAM DO WAS PROŚBE WIELKĄ !!

musze sie zapoznac z próbna matura z biologii , ale cos stalo mi sie z kompem i nie chca mi sie pliki otwierac ( wyskakuje mi jakies kodowanie ) czy móglby ktos na kompie u siebie otworzyc próbna mature z biologi podstawowej http://www.mmwroclaw.pl/334032/2011/11/25/probna-matura--operon-biologia-odpowiedzi-arkusze-wyniki--listopad?category=news i skopiowac i wkleic tutaj pytania??

a ile płacisz za te przysłude

LISTOPAD 2011 Za rozwiązanie wszystkich zadań można otrzymać łącznie 50 punktów. PESEL ZDAJĄCEGO Wpisuje zdający przed rozpoczęciem pracy Arkusz opracowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON. Kopiowanie w całości lub we fragmentach bez zgody wydawcy zabronione. Wydawca zezwala na kopiowanie zadań przez dyrektorów szkół biorących udział w programie Próbna Matura z OPERONEM. KOD ZDAJĄCEGO ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY ZOPERONEM BIOLOGIA POZIOM PODSTAWOWY Czas pracy: 120 minut Instrukcja dla zdającego 1. Sprawdź, czy ar kusz eg za mi na cyj ny za wie ra 12 stron (za da - nia 126). Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego egzamin. 2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy każdym zadaniu. 3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/ atramentem. 4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl. 5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie. 6. Podczas egzaminu możesz korzystać z linijki. Ży czy my po wo dze nia! Miejsce na identyfikację szkoły 2 Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Zadanie 1. (1 pkt) Kwas solny jest istotnym składnikiem soku żołądkowego. Pełni on między innymi funkcje bakteriobójcze. Wyjaśnij, dlaczego obecność kwasu solnego ułatwia rozkład enzymatyczny pokarmu. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... Zadanie 2. (1 pkt) Tyroksyna i testosteron to skomplikowane związki, które łatwo przenikają przez błonę komórkową. Pełnią ważne funkcje w organizmie. Podaj jedną cechę wspólną tyroksyny i testosteronu pod względem mechanizmu działania tych związków na poziomie komórki. .......................................................................................................................................................... Zadanie 3. (2 pkt) Wskład aparatu ochronnego oka ludzkiego wchodzą między innymi powieki. Górna powieka produkuje, wydziela i rozprzestrzenia po powierzchni oka warstwę powlekającą, zwaną filmem łzowym. Jest to przede wszystkim mieszanina związków lipidowych. Wymień dwie funkcje, które pełni film łzowy. 1. ....................................................................................................................................................... 2. ....................................................................................................................................................... Zadanie 4. (2 pkt) Sub stan cje uczest ni czą ce w me cha ni zmie re ak cji aler gicz nej zo sta ły od kry te w la tach dwu dzie - stych XX wie ku przez dwóch ba da czy: Car la Prau snit za i He in za Kstne ra. Pod skór ne wstrzyk nię cie Prau snit zo wi su ro wi cy uczu lo ne go na ry by Kstne ra i po da nie w to sa mo miej sce an ty ge nu ry by wy wo - ła ło szyb ką, gwał tow ną re ak cję za pal ną. Na tej podstawie badacze wysnuli wniosek, że w surowicy znajdują się specyficzne substancje odpowiedzialne za tę reakcję odpornościową. Podaj nazwę tych substancji i napisz, jaki rodzaj odporności warunkują. .......................................................................................................................................................... Zadanie 5. (3 pkt) W skład układu nerwowego wchodzą dwa rodzaje komórek: komórki nerwowe (neurony) i blisko związane z neuronami komórki glejowe. a) Podaj funkcję, która jest charakterystyczna dla komórek nerwowych, a nie jest charakterystyczna dla komórek glejowych. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... b) Wymień dwie funkcje komórek glejowych. 1. ....................................................................................................................................................... 2. ....................................................................................................................................................... 3 Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Zadanie 6. (2 pkt) Na schemacie przedstawiono mechanizm działania hormonów tropowych przysadki mózgowej na czynność wydzielniczą tarczycy, kory nadnerczy oraz gonad. a) Nazwij ten mechanizm działania hormonów. .......................................................................................................................................................... b) Wyjaśnij, jaką korzyść organizm człowieka czerpie z działania tego mechanizmu. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... Zadanie 7. (4 pkt) Środowisko wodne znacznie różni się od środowiska lądowego zawartością tlenu. Jest to spowodowane głównie słabą rozpuszczalnością tlenu w wodzie. Poniżej przedstawiono różnice w zawartości tlenu (w mg/dm3) w wodzie słodkiej i morskiej (zasolenie 35) w zależności od temperatury. Na podstawie: J. Banaszak, H. Wiśniewski, Podstawy ekologii, Toruń 2005. a) Sformułuj dwa wnioski na podstawie danych zamieszczonych w tabeli. 1. ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... 2. ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... b) Wymień dwa źródła tlenu w środowisku wodnym. 1. ....................................................................................................................................................... 2. ....................................................................................................................................................... Woda Temperatura 0C 30C słodka 13,3 5,6 morska 8,1 4,5 PRZYSADKA TSH TARCZYCA T3 Kortyzol Androgeny Estrogeny KORA NADNERCZY GONADY ACTH GONADOTROPINY + + + + _ _ _ _ 4 Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Zadanie 8. (3 pkt) Poniższy schemat przedstawia transport gazów oddechowych w organizmie człowieka. Oceń poprawność poniższych zdań. Wstaw znak X w odpowiednim miejscu tabeli. Zadanie 9. (2 pkt) Częstym składnikiem agrocenoz (sztucznych biocenoz) są gatunki niepożądanych roślin, zwane chwastami. Chwasty konkurują z roślinami uprawnymi o różne zasoby środowiska: przestrzeń życiową, wodę i składniki odżywcze. Wymień dwie przyczyny dużej konkurencyjności chwastów. 1. ....................................................................................................................................................... 2. ....................................................................................................................................................... Zdanie Prawda Fałsz Tlen jest ga zem trans por to wa nym w po sta ci wo do ro wę gla nów i kar ba mi nia nów. Mo że być fi zycz nie roz pusz czo ny w oso czu. Wnaczyniach włosowatych płuc krew jest nasycana tlenem i pozbawiana dwutlenku węgla. En zym an hy dra za wę gla no wa ma zdol ność ka ta li zo wa nia syn te zy i roz kła du kwa su węglowego. Część białkowa hemoglobiny potrafi związać dwutlenek węgla i utworzyć oksyhemoglobinę. O2 (do komórki) O2 (z atmosfery) CO2 (do atmosfery) PŁUCA CO2 (z komórki) TKANKA CO2 (fizycznie rozpuszczony w osoczu) CO2 H2O utlenowanie odtlenowanie HbO2 HbO2 Hb Hb kwas węglowy kwas węglowy jony węglanowe jony węglanowe naczynie włosowate płuc erytrocyt O2 Hb hemoglobina HbO2 hemoglobina utlenowana H2O CO2 (fizycznie rozpuszczony w osoczu) naczynie włosowate dużego obiegu jasna, utlenowana krew (zasobna w tlen, a uboga w dwutlenek węgla) ciemniejsza, odtlenowana krew (zasobna w dwutlenek węgla, a uboga w tlen) 5 Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Zadanie 10. (2 pkt) Poniżej przedstawiono w tej samej skali dwie formy mniszka pospolitego: formę nizinną (A) oraz formę górską (B). Te formy wyhodowano z nasion tej samej rośliny. Wyjaśnij, jaki typ zmienności przedstawiają obie formy mniszka. Ustal, czy jest to zmienność podlegająca dziedziczeniu. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... Zadanie 11. (1 pkt) Poniżej przedstawiono zależność wysycenia hemoglobiny tlenem od ciśnienia parcjalnego tlenu u matki i płodu. Na podstawie: A.W.F. Miller, K.P. Hanretty, Położnictwo ilustrowane, Warszawa 2000. Wy ja śnij, dla cze go he mo glo bi na dziec ka jest bar dziej wy sy co na tle nem w po rów na niu z he mo glo bi ną matki przy tym samym ciśnieniu parcjalnym tlenu we krwi. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... wysycenie tlenem 20 20 40 60 80 100 0 40 60 pO2 (mm Hg) płód matka A B 6 Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Zadanie 12. (1 pkt) Lipidy i węglowodany pełnią bardzo istotne funk cje w or ga ni zmach ży wych. Związ ki te sta no wią re zer - wuar energetyczny, więc podlegają intensywnym przemianom metabolicznym. Podaj podstawową różnicę pomiędzy przemianami węglowodanów i lipidów pod względem udziału tlenu. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... Zadanie 13. (1 pkt) Hałdy z okolic Bolesławia to doskonały przykład mikroewolucji, pozwalający śledzić procesy przystosowywania się różnych organizmów do warunków silnie skażonego środowiska. „Stara hałda jest już dzisiaj wspa nia łą, barw ną nie mal przez ca ły rok, mu ra wą. Moż na tu taj zna leźć licz ne ga tun ki ro ślin: kilkanaście gatunków mchów i porostów oraz kilkadziesiąt gatunków roślin naczyniowych, w tym głównie ga tun ki ter mo fil ne, ga tun ki łą ko we i nie licz ne ga tun ki ru de ral ne, ga tun ki sie dlisk ubo gich oraz nie - zwykle interesujące gatunki roślin uznawanych za metalolubne i metalotolerancyjne. Szata roślinna hałd mło dych jest uboż sza, jed nak za sad ni czy skład ga tun ko wy obu tych hałd jest po dob ny. Źródło: E. Przedpełska, Hałda, czyli życie tam, gdzie pozornie żyć się nie da, „Przyroda Polska 2005, nr 7. Nazwij proces ekologiczny przedstawiony w powyższym tekście. .......................................................................................................................................................... Zadanie 14. (2 pkt) Zdolność odczuwania ciepła i zimna jest uzależniona od obecności termoreceptorów zlokalizowanych w skórze czło wie ka. Poniżej przedstawiono wykres obrazujący reagowanie receptorów skóry na różne zakresy temperatur. Na podstawie: B. Sadowski, J.A. Chmurzyński, Biologiczne mechanizmy zachowania, Warszawa 1989. a) Podaj przedział temperatury, w którym reagują termoreceptory skóry. .......................................................................................................................................................... b) Podaj, jaka temperatura odpowiada szczytowi aktywności receptorów zimna. .......................................................................................................................................................... % pobudzenia maksymalnego receptory receptory zimna bólowe receptory bólowe receptory ciepła 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 C 7 Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Zadanie 15. (3 pkt) Schemat przedstawia chromosomy z zaznaczonymi krótkimi końcowy mi od cin ka mi. Koń co we od cin ki chro mo so mów re pli ku ją się na innej zasadzie niż reszta DNA chromosomowego. Różnice dotyczą aparatu enzymatycznego sterującego tym procesem. a) Podaj nazwę tych odcinków i ich funkcję. ..................................................................................................... ..................................................................................................... ..................................................................................................... b) Podaj nazwę enzymu sterującego replikacją końcowych odcinków chromosomów oraz nazwę enzymu sterującego replikacją pozostałego DNA. Replikacją końcowych odcinków chromosomu steruje: ................................................................... .......................................................................................................................................................... Replikacją pozostałego DNA steruje: .............................................................................................. .......................................................................................................................................................... Zadanie 16. (1 pkt) Rysunek przedstawia model budowy i działania widełek replikacyjnych. Podaj przyczynę bardzo dużej wierności syntezy nowych nici DNA. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... 5' 3' 3' 5' starter kompleks białek replikujących kierunek ruchu i położenie polimerazy 5' 3' 3' 5' nić opóźniona nić wiodąca 3' 5' 3' 5' fragment Okazaki kierunek ruchu i położenie polimerazy Na podstawie: B. Rodkiewicz, Biologia rozwoju w zarysie, Warszawa 1998. 8 Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Zadanie 17. (2 pkt) Poniżej przedstawiono różne typy kodu genetycznego. Ustal, który z przedstawionych typów kodu dominuje w przyrodzie. Uzasadnij odpowiedź. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... Zadanie 18. (2 pkt) Geny eukariotyczne mają budowę nieciągłą, to znaczy, że składają się z odcinków eksonowych i intronowych. Po ni żej przed sta wio no ogól ną za sa dę or ga ni za cji ge nu eu ka rio tycz ne go oraz pro ces je go trans - krypcji i modyfikacji potranskrypcyjnej. a) Ustal funkcję intronów w procesie transkrypcji. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... b) Wyjaśnij, dlaczego introny są wycinane z pierwotnego transkryptu. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... A G A C G A C U U A G A C G A C U U A G A C G A C U U A a1 a2 a3 B C a7 a6 a5 a4 a3 a2 a1 a4 a3 a2 a1 pasmo kodujące GEN TRANSKRYPCJA EKSON INTRON EKSON INTRON EKSON EKSON INTRON EKSON INTRON EKSON OBRÓBKA POTRANSKTYPCYJNA EKSON EKSON EKSON pasmo matrycowe DNA hn-RNA mRNA 9 Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Zadanie 19. (2 pkt) Zdolność samooczyszczania się wody zależy w głównej mierze od obecności organizmów przetwarzających obumarłe rośliny i zwierzęta. Organizmy te zużywają w tym procesie tlen, stąd wody o większej zawartości tlenu mają większe możliwości do samooczyszczania. a) Podaj nazwę organizmów rozkładających martwe szczątki roślin i zwierząt. .......................................................................................................................................................... b) Ustal, czy większe zdolności do samooczyszczania ma górski potok czy śródleśne jezioro. Uzasadnij odpowiedź. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... Zadanie 20. (1 pkt) Fenyloalanina należy do aminokwasów, których obecność ułatwia wzrost kolonii bakteryjnych. Ten fakt stał się podstawą do opracowania testu diagnostycznego pewnej genetycznej jednostki chorobowej. Test, zwany testem Guthriego, stosowano do 1998 roku w celu stwierdzenia istnienia bloku metabolicznego u nowo narodzonych dzieci. W drugim lub trzecim dniu po urodzeniu z pięty noworodka była pobierana krew na krążek bibuły i przekazywana do analizy laboratoryjnej. Na pożywce zawierającej inhibitor wzrostu bakteryjnego -2-tienylalaninę hodowano kulturę bakterii Bacillus subtilis i umieszczano krążki z analizowaną krwią. Ewentualny nadmiar fenyloalaniny we krwi przechodził do pożywki i powodował wzrost komórek bakteryjnych. Rozmiar kolonii bakterii interferował z miarą stężenia fenyloalaniny w badanej próbce. Podaj nazwę choroby, do której wykrycia służył test Guthriego. .......................................................................................................................................................... Zadanie 21. (3 pkt) Rysunek przedstawia rekonstrukcję dwóch czaszek zaawansowanych przedstawicieli rodzaju Homo. a) Ustal, który schemat przedstawia czaszkę Homo erectus. .......................................................................................................................................................... b) Podaj dwie cechy budowy czaszki Homo erectus, które odróżniają go od współczesnego człowieka. 1. ....................................................................................................................................................... 2. ....................................................................................................................................................... A B 10 Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Zadanie 22. (2 pkt) Schemat przedstawia ogólną strategię inżynierii genetycznej z użyciem pewnego wektora. a) Podaj nazwę wektora użytego w przedstawionej strategii. .......................................................................................................................................................... b) Podaj nazwę innego wektora stosowanego w inżynierii genetycznej. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... Zadanie 23. (2 pkt) Wykres obok przedstawia wymagania wilgotnościowe sosny zwyczajnej. a) Podaj przyczynę małej liczebności sosny na glebach średnio zasobnych w wodę. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... b) Wyjaśnij przyczynę dominacji sosny zwyczajnej w polskich lasach. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... DNA dawcy hybrydowe (zrekombinowane) DNA komórka biorcy DNA wektora trawienie restryktazą transformacja ligacja trawienie restryktazą zmieniona genetycznie komórka biorcy ekologiczny wskaźnik „samopoczucia OPTIMUM EKOLOGICZNE OPTIMUM EKOLOGICZNE gleby średnio zasobne w wodę suche piaski gleby bagienne i torfowiskowe OPTIMUM FIZJOLOGICZNE 11 Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Zadanie 24. (1 pkt) Obok przedstawiono wykres zakresu tolerancji na temperaturę i zasolenie dla dwóch gatunków: żarłacza błękitnego i łososia. Podaj, które pole odpowiada zakresowi tolerancji dla łososia. Uzasadnij odpowiedź. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... Zadanie 25. (2 pkt) Osobniki w populacjach wykazują trojaki sposób rozmieszczenia: skupiskowy, losowy lub równomierny. Dopasuj właściwy symbol rozmieszczenia (AC) do odpowiednich populacji. ławica ryb .......... samce morsa na plaży w okresie godowym .......... mniszki lekarskie .......... Zadanie 26. (2 pkt) Przeczytaj uważnie tekst dotyczący choroby wrzodowej żołądka. Czynniki wpływające na większą wrażliwość błony śluzowej żołądka są mało uchwytne. W grę wchodzić może niedostateczna powłoka ochronna ze śluzu. Wydaje się, że organiczne zmiany w naczyniach (np. miażdżycowe) nie odgrywają ważniejszej roli w patogenezie wrzodu. Zmianom tym przypisywano powodowanie niedokrwienia błony śluzowej, co miało ją czynić bardziej podatną na nadtrawienie. Pewne znaczenie mogą mieć skurcze naczyń i związane z tym ostre niedokrwienie niektórych odcinków błony śluzowej. Rozważa się również możliwość genetycznie uwarunkowanej większej wrażliwości błony śluzowej. Chorobę wrzodową częściej spotyka się też u osób z grupą krwi 0. Źródło: Anatomia patologiczna, red. S. Kruś, Warszawa 1980. a) Wskaż argument potwierdzający słuszność hipotezy, według której choroba wrzodowa może mieć tło genetyczne. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... b) Wskaż dwie funkcje śluzu produkowanego przez gruczoły żołądka. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... zasolenie temperatura a b A B C 12 Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)

przelejesz 10 na moje konto pogadamy

Tysiaka, ale na ile? Ja dzięki !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

przecież tego jest 12 stron i normalna czy rozszerzona ? może ci to na e mail wysłać zapisane w Word

Zadanie 1. (1 pkt) Kwas solny jest istotnym składnikiem soku żołądkowego. Pełni on między innymi funkcje bakteriobójcze. Wyjaśnij, dlaczego obecność kwasu solnego ułatwia rozkład enzymatyczny pokarmu

Za da nie 11. (2 pkt) Jednym z elementów szkieletu klatki piersiowej człowieka jest nieparzysta kość płaska, zwana mostkiem. Po daj dwie funk cje most ka. 1. ....................................................................................................................................................... 2. ....................................................................................................................................................... Organizmy Rodzaj zależności (antagonistyczna/nieantagonistyczna) Nazwa zależności sowy i myszołowy polujące na ten sam typ zdobyczy mrówkojad i termity łubin i bakterie brodawkowe paprocie epifityczne na tropikalnych drzewach 5 Biologia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Za da nie 12. (3 pkt) Wy kres przed sta wia krzy we wzro stu po - pu la cji rzę sist ka po chwo we go (Tri cho mo - nas va gi na lis) w wa run kach kon tro l nych i z do dat kiem pre pa ra tu rzę sist ko bój cze - go w zwięk sza ją cych się stę że niach. Na podstawie: R. Kadłubowski, Tło eko lo gicz ne nauk medycznych, Ekologia jej związki z różnymi dziedzinami wiedzy, red. A. Kur na tow ska, Warszawa 2001. a) Określ, którą cyfrą oznaczono hodowlę w warunkach kontrolnych. .......................................................................................................................................................... b) Określ, którą cyfrą oznaczono krzywą wzrostu rzęsistka w warunkach maksymalnego stężenia preparatu rzęsistkobójczego. .......................................................................................................................................................... c) Po daj dwa sposoby zarażenia człowieka rzęsistkiem pochwowym. 1. ....................................................................................................................................................... 2. ....................................................................................................................................................... Za da nie 13. (1 pkt) W roślinach poziom jonów K+ jest na ogół 520 ra zy wyż szy niż jo nów Na+. Po daj przy kład gru py eko lo gicz nej ro ślin będą cej wy ją tkiem od tej re gu ły. Wyjaśnij, jakie ma to dla nich znaczenie. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... Za da nie 14. (1 pkt) BZT5 (biologiczne zapotrzebowanie na tlen) to wskaźnik zanieczyszczenia wody martwą materią organiczną. Wpraktyce oznacza ilość tlenu potrzebną do rozkładu biologicznego tej materii wciągu 120 godzin (pięciu dób). Sfor mu łuj wnio sek do ty czą cy za leż no ści mię dzy wzrostem zanieczyszczeń wody martwą materią organiczną a wskaźnikiem BZT5. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... 1 2 3 5 4 0 log N log N0 t stężenie preparatu rzęsistkobójczego 6 Biologia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Za da nie 15. (2 pkt) Wy róż nia się dwa ro dza je trans por tu przez bło - ny bio lo gicz ne: trans port ak tyw ny i trans port bier ny. Trans port ak tyw ny substancji przez błony biologiczne za le ży od do pły wu ener gii me ta bo licz nej w po sta ci ATP (ule ga za ha mo - wa niu w wa run kach ogra ni cze nia me ta bo li - zmu), na to miast trans port bier ny za cho dzi nie za leż nie od do pły wu ener gii me ta bo licz nej. Obok przed sta wio no wy kres ob ra zu ją cy za leż - ność transportu aktywnego u roślin od dopływu ener gii me ta bo licz nej w wa run kach tle no wych i beztlenowych. Na podstawie: A. Szweykowska, Fizjologia roślin, Po znań 1998. Określ dwa warunki przebiegu transportu aktywnego, które mogą spowodować jego zahamowanie. 1. ....................................................................................................................................................... 2. .......................................................................................................................................................

Za da nie 16. (3 pkt) Obecnie u dzieci coraz częściej pojawiają się objawy alergii pokarmowej. Objawy te można zaklasyfikować (wg Cleina) do trzech zasadniczych grup: objawy żołądkowo-jelitowe, objawy skórne, objawy ze strony układu oddechowego. Uzupełnij tabelę. Wpisz wszystkie podane niżej objawy do odpowiednich kolumn. przewlekły nieżyt nosa, zapalenie zatok, pokrzywka, zaparcia, niedożywienie, wymioty, biegunka, zapalenie krtani, atopowe zapalenie skóry, astma oskrzelowa, bóle brzucha Objawy żołądkowo-jelitowe Objawy skórne Objawy ze strony układu oddechowego pobieranie jonów warunki tlenowe warunki beztlenowe 0 2 4 6 8 czas (godz.) 7 Biologia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Za da nie 17. (2 pkt) Kwas alginowy jest podstawowym związkiem budulcowym ścian komórkowych glonów należących do gromady brunatnic. Ten związek ma ogromne znaczenie w gospodarce człowieka i z roku na rok zwiększa się tempo jego produkcji. Po niż sza ta be la za wie ra da ne do ty czą ce za war to ści pro cen to wej kwa su al gi no we go w sto sun ku do su - chej masy niektórych gatunków brunatnic. Na podstawie: Z. Podbielkowski, Glony, Warszawa 1996. Przedstaw w postaci diagramu słupkowego (uwzględnij wartości średnie) zawartość procentową kwasu alginowego w stosunku do suchej masy wszystkich gatunków brunatnic podanych w tabeli. Gatunek Za war tość pro cen to wa w sto sun ku do suchej masy listownica palczasta (Laminaria digitata) 1540 listownica cukrowa (Laminaria saccharina) 1535 skrzydlica jadalna (Alaria esculenta) 3035 workoliść kolankowaty (Ascophyllum nodosum) 2030 morszczyn piłkowany (Fucus serratus) 1828 morszczyn pęcherzykowaty (Fucus vesiculosus) 1828 wielkomorszcz (Macrocystis sp.) 1419 8 Biologia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Za da nie 18. (2 pkt) Hormony ze względu na strukturę chemiczną dzielimy na dwie grupy: sterydowe i peptydowe. Hormony sterydowe mają receptory cytoplazmatyczne i działają przez uruchomienie syntezy enzymów de no vo. Hormony peptydowe mają receptory błonowe, działają za pośrednictwem cAMP i aktywują już istniejące enzymy w komórce. Odmienny sposób działania hormonów sterydowych i peptydowych jest przyczyną różnic w szybkości występowania biologicznych efektów tych hormonów. Niektóre leki, na przykład papaweryna lub teofilina, powodują wzrost stężenia cAMP w komórkach. a) Podaj nazwę grupy hormonów charakteryzujących się znacznie dłuższym czasem występowania biologicznych efektów jej działania. ................... b) Podaj nazwę grupy hormonów, które będą wykazywały nasilone działanie pod wpływem papaweryny i teofiliny. ................... Za da nie 19. (2 pkt) Rysunek przedstawia dwóch przedstawicieli wymarłej flory roślin nagonasiennych. a) Podaj nazwę ery geologicznej w dziejach Ziemi, w której pojawiły się rośliny nagonasienne. .......................................................................................................................................................... b) Wyjaśnij, dlaczego w kolejnej epoce geologicznej rośliny nagonasienne przejęły dominację nad drzewiastymi roślinami zarodnikowymi. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... Voltzia Walchia pokrój ogólny drzewa pokrój ogólny drzewa gałązka z igłami fragmenty szyszek (pojedyncza łuska nasienna) łuska nasienna nasiona na) 9 Biologia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Za da nie 20. (1 pkt) Magnez jest bardzo istotnym składnikiem chlorofilu. Podaj nazwę struktury komórkowej, w której znajduje się połowa magnezu zmagazynowanego w liściach. .......................................................................................................................................................... Za da nie 21. (1 pkt) Gameta męska (plemnik) rozwija w płynie nasiennym (spermie) prędkość do około 5 cm/godz., natomiast gameta żeńska (komórka jajowa) jest przenoszona przez jajowód do jamy macicy znacznie dłużej (47 dób). Wy ja śnij, czym jest spo wo do wa na różnica w prędkości przemieszczania się obu ga met. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... Za da nie 22. (2 pkt) Brunatnice (Phaeophyta) należą do najwyżej uorganizowanych plechowych glonów wielokomórkowych. Poniżej przedstawiono cztery gatunki brunatnic. Cyframi 1 i 2 oznaczono odpowiednio sporofity i gametofity, natomiast literami oznaczono poszczególne gatunki: A kłosek (Ectocarpus), B dyk cjo ta (Dictyota), C listownica (Laminaria) i D morsz czyn (Fu cus). a) Określ, które z tych glonów przechodzą izomorficzną przemianę pokoleń. Uzasadnij odpowiedź. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... b) Określ na podstawie rysunku, jaki typ rozmnażania płciowego występuje u morszczyna. Podaj cechę, która pozwoliła ci go rozpoznać. .......................................................................................................................................................... A B C D 1 2 10 Biologia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Za da nie 23. (3 pkt) Kanianka (Cuscuta) jest rośliną pasożytniczą o szerokim zasięgu występowania. Istnieje około 170 gatunków, z czego w Polsce osiem. Najpopularniejsze to kanianka pospolita oraz kanianka macierzankowa, często spotykana na łąkach. Są to rośliny trujące, stosowane w homeopatii. Ro śli na ta jest bez zie le nio wa i nie za ko rze nio na w pod ło żu. Nie ma ko rze ni, lecz ssaw ki wra sta ją ce do tkanki sitowo-naczyniowej rośliny żywicielskiej, z której czerpie wodę i składniki odżywcze. Tkanka przewodząca jest silnie zredukowana. Cienkie i wijące łodygi są pozbawione liści (u niektórych gatunków występują liście drobne i łuskowate). Kwiaty są obupłciowe, zapylane przez owady. Wskaż trzy cechy rodzaju kanianka świadczące o adaptacji do pasożytniczego trybu życia. 1. ...................................................................................................................................................... 2. ...................................................................................................................................................... 3. ...................................................................................................................................................... Za da nie 24. (2 pkt) Rośliny nasienne stanowią końcowe ogniwo ewolucyjnego kształtowania się organowców. Dzielimy je na nagonasienne i okrytonasienne. a) Po daj nazwę elementu budowy kwiatu, na który pada ziarno pyłku w kwiecie roślin nagonasiennych oraz okrytonasiennych. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... b) Wyjaśnij, dlaczego rośliny nagonasienne nie wytwarzają typowych owoców. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... Za da nie 25. (1 pkt) Ga me ty mę skie w świe cie zwie rząt ce chu ją się du żym zróż ni co wa niem kształ tów. Ga me ty żeń skie, w przeciwieństwie do plemników, cechują się znacznie mniejszym zróżnicowaniem kształtów, ale różnią się znacząco pod względem wielkości. Wyjaśnij, dlaczego komórki jajowe zwierząt żyworodnych mają zazwyczaj niewielkie wymiary. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... 11 Biologia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Za da nie 26. (1 pkt) Określ na pod sta wie ry sun ku, ja ki typ roz mna - ża nia płcio we go wy stę pu je u za włot ni (Chla my - do mo nas). Uzasadnij odpowiedź. ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... Na podstawie: I. Rejment-Grochowska, Cykle rozwojowe roślin, Warszawa 1986. Zadanie 27. (2 pkt) Umaszczenie koni karych jest uwarunkowane dominującym allelem M, natomiast koni kasztanowatych allelem m. W wyniku krzyżówki linii czystych koni karych i kasztanowatych otrzymuje się wyłącznie konie kare. a) Określ typ dziedziczenia umaszczenia ciała u koni. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... b) Przedstaw efekt fenotypowy i genotypowy skrzyżowania dwóch koni karych z pokolenia F1. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... Zadanie 28. (1 pkt) Dzięki przekształceniom zachodzącym w szpiku kostnym do krążenia dostają się komórki wyspecjalizowane do pełnienia określonych funkcji w organizmie. Podaj nazwę komórek krwi, które po opuszczeniu szpiku nie są jeszcze gotowe do pełnienia swoich biologicznych funkcji. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... B' A' B C D E A 12 Biologia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Zadanie 29. (3 pkt) Na pięciu szalkach Petriego umieszczono po 20 nasion pszenicy. Pierwszą szalkę zalano wodą destylowaną, a pozostałe zalano wodnym roztworem chlorku sodu w podanych w tabeli wariantach stężeniowych. Po tygodniu określono liczbę skiełkowanych nasion. a) Przedstaw problem badawczy tego doświadczenia. .......................................................................................................................................................... b) Wskaż numer szalki pełniącej funkcję próby kontrolnej. .......................................................................................................................................................... c) Oceń, w której szalce siła kiełkowania nasion będzie najsłabsza. Uzasadnij odpowiedź. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... Zadanie 30. (1 pkt) Olsza czarna to pospolicie występujące w lasach łęgowych drzewo, którego korzenie mają charakterystyczne brodawki ważne dla odżywiania drzewa. W brodawkach występują promieniowce, które wiążą azot z powietrza. Wskaż, jaką korzyść osiąga olsza czarna dzięki symbiozie z promieniowcami. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... Numer szalki Petriego Stężenie procentowe roztworu I 0% II 0,05% III 1,5% IV 5% V 10% 13 Biologia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą Zadanie 31. (1 pkt) Wyjaśnij, dlaczego w czasie kariokinezy jąderko ulega zanikowi. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... Zadanie 32. (1 pkt) Schemat przedstawia pewien proces biologiczny. Podaj nazwę tego procesu oraz ustal, kiedy zachodzi. .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... 14 Biologia. Poziom rozszerzony Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)

O widzę, ze już ktoś to zrobił to życzę powodzenia na maturze

Ten 2 post to odpowiedzi a pozniej zobaczylam ze nie wio sie wkleja

Tysiaka, ale na ile? Ja rozszerzonej nie potrzebuje , te niektóre pytania sa chyba tez z rozszerzonej tak?

cd odpowiedzi z godziny 12:55 od punktu 19 19. a) re du cen ci (de stru en ci), roz to cza 1 pkt po da nie po praw nej na zwy or ga ni zmów 0 pkt po da nie nie po praw nej na zwy or ga ni zmów lub brak od po wie dzi b) Więk sze zdol no ści do sa mo oczysz cza nia ma gór ski po tok, po nie waż wo dy pły ną ce szyb kim nur tem ma ją więk szą ilo ść tle nu. 1 pkt po praw ne usta le nie zdol no ści do sa mo oczysz cza nia 0 pkt nie po praw ne usta le nie zdol no ści do sa mo oczysz cza nia lub brak od po wie dzi 02 Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą w w w. o p e r o n . p l 4 Numer zadania Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów Liczba punktów 20. fe ny lo ke to nu ria 1 pkt po da nie po praw nej na zwy cho ro by 0 pkt po da nie nie po praw nej na zwy cho ro by lub brak od po wie dzi 01 21. a) czasz ka A 1 pkt po praw ne usta le nie sche ma tu 0 pkt nie po praw ne usta le nie sche ma tu lub brak od po wie dzi b) Przy kła do we od po wie dzi: ma syw ne wa ły na do czo do ło we nie co cof nię ty pod bró dek wy dłu żo na mó zgo czasz ka (część po ty licz na) 2 pkt po da nie dwóch po praw nych cech 1 pkt po da nie jed nej po praw nej ce chy 0 pkt po da nie nie po praw nych cech lub brak od po wie dzi 03 22. a) pla zmid 1 pkt po da nie po praw nej na zwy wek to ra 0 pkt po da nie nie po praw nej na zwy wek to ra lub brak od po wie dzi b) wi ru sy (bak te rio fa gi) 1 pkt po da nie po praw nej na zwy in ne go wek to ra 0 pkt po da nie nie po praw nej na zwy in ne go wek to ra lub brak od po wie dzi 02 23. a) du ża kon ku ren cja ze stro ny drzew li ścia stych 1 pkt po da nie po praw nej przy czy ny ma łej li czeb no ści 0 pkt po da nie nie po praw nej przy czy ny ma łej li czeb no ści lub brak od po wie dzi b) Przy kła do we od po wie dzi: du ży za kres to le ran cji wo bec za war to ści wo dy w pod ło żu ga tu nek wy ko rzy sty wa ny w go spo dar ce le śnej (mo no kul tu ry so sno we) 1 pkt po da nie po praw nej przy czy ny do mi na cji 0 pkt po da nie nie po praw nej przy czy ny do mi na cji lub brak od po wie dzi 02 24. po le b, ło soś jest ga tun kiem eu ry ha li no wym (eu ry ha li no wym i eu ry ter micz nym) 1 pkt po praw ne wska za nie po la i po praw ne uza sad nie nie 0 pkt nie po praw ne wska za nie po la, nie po praw ne uza sad nie nie lub brak od po wie dzi 01 25. A. ła wi ca ryb B. mnisz ki le kar skie na łą ce C. sam ce mor sa na pla ży w okre sie go do wym 2 pkt po da nie trzech po praw nych przy po rząd ko wań 1 pkt po da nie jed ne go po praw ne go przy po rząd ko wa nia 0 pkt po da nie nie po praw nych przy po rząd ko wań lub brak od po wie dzi 02 26. a) Cho ro ba wrzo do wa czę sto do ty czy osób po sia da ją cych gru pę krwi 0. 1 pkt po praw ne wska za nie ar gu men tu 0 pkt nie po praw ne wska za nie ar gu men tu lub brak od po wie dzi b) Śluz chro ni bło nę ślu zo wą przed stra wie niem przez en zy my tra wien ne oraz zmniej sza tar cie pod czas prze cho dze nia po kar mu. 1 pkt po praw ne wska za nie dwóch funk cji 0 pkt po praw ne wska za nie jed nej funk cji, nie po praw ne wska za nie obu funk cji lub brak od po wie dzi 02 Przepraszam ze nie mam czasu ladnie tego pociac

Nie, pytania i odp

spoko:) sama sobie to dopracuje dziękuje Ci bardzo :)