Ślub kościelny - rozwód?

Wiele osób zgłasza się do Sądu Metropolitalnego w Lublinie z wnioskiem o zbadanie ich sprawy. Przeczuwają to, ale chcą mieć pewność, że w ich związku nie doszło - z prawnego punktu widzenia - do zawarcia sakramentalnego małżeństwa. To jedyne rozwiązanie, jeśli alternatywą ma być zamknięta droga do sakramentów. Sąd kościelny może orzec, że małżeństwo było nieważnie zawarte. Nie wolno używać terminu „rozwód kościelny", bo nie ma rozwodów w Kościele. Nie wolno też używać sformułowania „unieważnienie małżeństwa". Unieważnia się, bowiem coś, co było ważne, a sąd kościelny stwierdza, że małżeństwa, od strony prawnej, nie było. Jeżeli ktoś otrzyma w sądzie kościelnym wyrok stwierdzający nieważność małżeństwa, to oznacza, że osoba ta nie zawarła ważnego małżeństwa kanonicznego. Błędna terminologia może prowadzić do tworzenia skojarzeń, że można rozwiązać każde małżeństwo. Małżeństwo ważnie zawarte jest nierozerwalne. Jest to zasada pochodząca z prawa Bożego. Jeżeli więc odbyła się ceremonia zawarcia małżeństwa, uważa się, że było ono ważnie zawarte i dopiero specjalna procedura sądowa zakończona wyrokiem może obalić to domniemanie. Ojciec św. Jan Paweł II w jednej z wypowiedzi na temat nierozerwalności małżeństwa przypomniał, że żadna ludzka władza, „nawet Następca św. Piotra, nie może kwestionować nierozerwalności tego sakramentu, gdyż nie ma on żadnej władzy w odniesieniu do prawa Bożego".

Przyczyny nieważności Są trzy grupy okoliczności, które mogą mieć wpływ na to, czy małżeństwo było ważnie zawarte. Jedna grupa to są przeszkody małżeńskie. Do katalogu tych przeszkód należy, np. pokrewieństwo, powinowactwo, pokrewieństwo prawne, czyli adopcja, różnica religii, wiek i jeszcze kilka innych. Druga grupa okoliczności to są wady oświadczenia woli, czyli defekty konsensu małżeńskiego. Najważniejszą rzeczą przy zawarciu małżeństwa jest, żeby mężczyzna i kobieta wyrazili wolęzawarcia ze sobą małżeństwa, ale niestety taka decyzja może być wadliwa. Wady decyzji o zawarciu małżeństwa mogą wynikać z choroby psychicznej, z niezdolności do zrealizowania obowiązków małżeńskich. Może to być związane z wprowadzeniem w błąd, oszustwem, podstępem, wykluczeniem jakiegoś istotnego elementu małżeństwa, np. potomstwa, nierozerwalności czy wierności. Trzecia grupa okoliczności jest związana z samą formą prawną zawarcia małżeństwa. Małżeństwo musi być zawarte przed uprawnionym duchownym i w obecności świadków. Najczęściej w naszej praktyce procesy prowadzi się z racji zaistnienia okoliczności związanych z decyzją o zawarciu małżeństwa. Decyzja ta bardzo często jest wyrażana przez osoby, które nie są w stanie wypełnić swoich zobowiązań małżeńskich, czyli nie powinny w ogóle zawierać małżeństwa. Najwięcej spraw jest z powodu niezdolności do wypełnienia obowiązków małżeńskich wynikającej z niedojrzałości, nałogów, uzależnień (alkohol, narkotyki, hazard, internet). Wniesienie skargi Proces rozpoczyna się wniesieniem skargi powodowej (wniosku), która powinna zawierać nazwiska i adresy stron procesowych, wskazanie, czego i od kogo się żąda, krótkie uzasadnienie żądania oraz wskazanie materiału dowodowego. Jako załączników wymaga się: świadectwa ślubu kościelnego, dokumentów dotyczących rozwodu cywilnego (pozwu o rozwód i wyroku - o ile został orzeczony) oraz dokumentów potwierdzających faktyczne zamieszkanie stron. Skargę należy złożyć w sądzie w dwóch egzemplarzach (załączniki w jednym). Bezpłatną poradę, jak napisać skargę można uzyskać w kancelarii Sądu. Niestety, pisma procesowe, sporządzane w różnych kancelariach świeckich, pomimo że niejednokrotnie były sowicie opłacone, często nie spełniają wymogów prawa kanonicznego.

Proces bez rozpraw Po przyjęciu skargi sędzia stawia pytanie, czego będzie dotyczyło postępowanie. Zwykle ma ono formę pytania: Czy w danym wypadku można udowodnić nieważność małżeństwa stron z tytułu (przyczyny)...? Dowodami są zeznania stron i świadków, dokumenty, opinie biegłych sądowych oraz domniemania. Strona pozwana, uchylająca się od wzięcia udziału w procesie, może zostać pominięta, musi jednak być zawiadomiona o trwającym procesie. Przesłuchania odbywają się jedynie w obecności sędziego i notariusza. Nie ma w kanonicznym procesie małżeńskim „rozprawy", na którą byłyby wezwane jednocześnie strony i świadkowie. Zapewnia to większy komfort zeznającym, minimalizuje stres związany ze spotkaniem z osobami małżonków lub ich krewnych, z którymi niejednokrotnie procesujące się strony pozostają w konflikcie. W badaniu ważności małżeństwa bardzo często korzysta się z opinii biegłych sądowych. Są to przede wszystkim psychologowie, psychiatrzy i seksuologowie. Podwójny wyrok Po zebraniu dowodów sędzia daje możliwość stronom do zapoznania się z całością zebranego materiału i ewentualnego zgłoszenia nowych dowodów i uwag, po czym z materiałem dowodowym zapoznaje się obrońca węzła małżeńskiego. Kolejnym etapem jest wydanie wyroku. Poszczególni sędziowie zapoznają się kolejno z aktami sprawy. Następnie zbierają się na posiedzeniu, na którym wyrok zapada większością głosów. Sędzia, aby glosować za nieważnością małżeństwa, musi osiągnąć moralną pewność co do nieważności. Każda wątpliwość jest rozstrzygana jako głos przeciwko tezie o nieważności małżeństwa. Wyrok za nieważnością małżeństwa podlega z urzędu apelacji w sądzie II instancji (dla Sądu Lubelskiego jest to Sąd Metropolitalny w Warszawie), mogą również zawsze apelować strony. Dopiero dwa wyroki za nieważnością czynią orzeczenie prawomocnym i dają stronom zezwolenie na zawarcie sakramentalnego małżeństwa. Może się również zdarzyć, że nowe małżeństwo będzie mogło być zawarte jedynie za zgodą władzy kościelnej, ten. ordynariusza lub sądu. Nie wierzcie plotkom W sytuacji kryzysu małżeńskiego zawsze pojawia się stres i wątpliwości. Często słyszy się również stwierdzenie, że nie warto starać się o rozpatrzenie kwestii ważności małżeństwa w Sądzie Metropolitalnym, bo rzekomo „Kościół żąda za taki proces fortuny" i wiele osób wybiera życie na bakier z Panem Bogiem. W rzeczywistości opłata procesowa, którą ponosi strona wnosząca sprawę, w Sądzie Lubelskim I instancji wynosi maksymalnie 800 zł, w II instancji - 400 zł. Czasem dodatkowe koszty wynikają z konieczności powołania biegłego (200 zł). Opłata zazwyczaj wnoszona jest w całości na początku procesu, może być zmniejszona na zaopiniowany przez proboszcza wniosek strony lub rozłożona na raty. Czas trwania procesu w Sądzie Lubelskim (w dwóch instancjach) to około półtora roku.

A czy zatajenie traumatycznych doświadczeń z przeszłości, albo dzieciństwa, które mogą (ale nie muszą -nie wiadomo) dać o sobie znać w przyszłości? Np. zatajenie gwałtu? Nie powinno to mieć znaczenia, ale z drugiej strony traumatyczne przeżycia odciskaja się na trwałe w psychice i zawsze mogą dać o sobie znać...

myślę, że to może być podstawa do stwierdzenia nieważności małżeństwa, jeśli ma to wpływ na wykonywanie obowiązków wynikających z małżeństwa. o to już musisz zapytać kogoś bardziej obeznanego w temacie, może kogoś kto studiował prawo kanoniczne albo współpracuje z kurią.